Tin mới
Nhiều gia đình trồng tiêu phải bỏ xứ mà đi
Vụ hồ tiêu Gia Lai vỡ trận: Về nhà làm gì?
Ngành chức năng tỉnh Gia Lai kêu gọi nông dân bể nợ vì hồ tiêu trở về quê quán làm ăn nhưng dân thì cho rằng nếu về cũng chẳng biết làm việc gì, ngu ngơ còn bị cưỡng chế nhà cửa…
Bài toán quá khó
Theo UBND tỉnh Gia Lai, tỉnh có hơn 5.547ha hồ tiêu bị chết vì bệnh, dịch với 32.278 hộ có tiêu chết. Bên cạnh đó, giá tiêu tụt thê thảm khiến nhiều hộ dân vay tiền ngân hàng trồng tiêu không có khả năng trả nợ, đã bỏ quê đi làm ăn xa để trốn nợ. Thống kế của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh tỉnh Gia Lai, thì tổng dư nợ mà người dân vay trên 4.300 tỉ đồng với hơn 26.000 hộ vay, trong đó 2.200 tỉ là nợ xấu.
Ông Nguyễn Văn Cư, Giám đốc NHNN chi nhánh Gia Lai cho biết, ngành ngân hàng đang tìm giải pháp tháo gỡ cho dân. Nếu người vay gặp khó khăn khi trả nợ, ngân hàng sẽ cơ cấu thời hạn nợ, trong đó có việc điều chỉnh, gia hạn nợ. Bên cạnh đó, giảm lãi suất hoặc miễn giảm lãi tiền vay, thậm chí cho người dân vay tiếp để tái cơ cấu nợ.
Vấn đề là nhiều nông dân muốn khoanh nợ, song ngân hàng chỉ có thể cơ cấu, giãn nợ, gia hạn nợ, còn việc khoanh nợ thì chỉ khi dịch bệnh diễn ra trên diện rộng và thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ. Khi Thủ tướng đồng ý thì việc khoanh nợ sẽ diễn ra trong 2 năm, lúc này người dân không phải trả lãi. Tuy nhiên, vấn đề mới lại phát sinh là trong 2 năm đó, ai sẽ trả lãi cho ngân hàng.
![]() |
Những trụ tiêu bị nhổ bỏ chờ bán lấy tiền trả lãi cho ngân hàng |
Trước đây thì ngân sách TƯ trả, nhưng theo quy định hiện nay thì cấp nào đề nghị khoanh nợ cấp đó phải xuất ngân sách chi trả. “Với lãi suất bình quân 10%/năm thì 2.200 tỷ đồng nợ xấu sẽ có lãi suất là 220 tỉ đồng. Trong 2 năm, số lãi này sẽ thành 440 tỉ đồng, một số tiền rất lớn đối với ngân sách tỉnh Gia Lai”, ông Cự nói.
Về nhà làm gì?
Trước tình hình trên, ông Cư kêu gọi người dân quay về địa phương tiếp tục SX và ngân hàng sẽ luôn đồng hành cùng người dân trồng tiêu. Tuy nhiên, tại các huyện trồng nhiều tiêu như Chư Sê, Chư Pưh, Chư Prông, Ia Grai, Đức Cơ, Đak Đoa, Mang Yang… đã có hàng ngàn người vì áp lực nợ nần đã phải bỏ nhà, bỏ cửa, tha phương cầu thực. Không chỉ người lớn, mà cả những đứa trẻ đang tuổi ăn, tuổi học cũng vậy.
Trước đây, gia đình bà Hồ Thị Sinh (SN 1942, trú thôn Hòa Thắng, thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh) vốn là đại gia tầm cỡ với 9 mẫu đất trồng hơn vạn trụ tiêu. Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2016, kể từ khi cây tiêu chết dần chết mòn, giá xuống đáy thì các con, các cháu bà dắt díu nhau ly tán tứ tung. Hiện tại, đôi vợ chồng U80 này phải vào làng đồng bào bán bún, bán đồ lặt vặt cho trẻ con kiếm tiền nuôi nhau.
Ngày nào ổn thì họ kiếm được 50.000 đồng, đủ để hai thân già rau cháo qua ngày, còn ngược lại thì nín nhịn cho qua bữa. Chỉ tội các con, các cháu, đến giờ này bà Sinh cũng không liên lạc được với đứa nào. Bà chỉ nhớ mang máng là mấy đứa cháu đang học cấp III cũng bỏ học vào TP.HCM kiếm việc làm. “Kiếp gì mà khổ quá chú ơi, mấy đứa nhỏ ăn chưa no, lo chưa tới, tội tình gì đâu mà phải bỏ học giữa chừng”, bà Sinh than.
![]() |
Bà Phan Thị Hoa xót xa cho cậu con trai phải bỏ học vào TP.HCM kiếm tiền nuôi gia đình |
“Cựu đại gia hồ tiêu” ở thị trấn Nhơn Hòa là chị Bạch Thị Yến (SN 1981) cho biết, hiện chị đang làm công nhân ở một NM đông lạnh trong TP.HCM. Mỗi tháng, sau khi trừ tất cả chi phí, tằn tiện chi tiêu, chị còn dư 5 triệu đồng gửi về nuôi 3 con nhỏ ăn học. “Về quê không có việc làm thì lấy gì mà sống, chả lẽ cả nhà nhìn nhau là qua bữa được sao. Đó là chưa kể còn bị ngân hàng réo gọi đòi nợ, cưỡng chế nhà đất chị Yến kể. |
Một “cựu đại gia hồ tiêu” ở thị trấn Nhơn Hòa là bà Lê Thị Vui (SN 1957) thì nói rằng, thời vàng son, trồng hồ tiêu dễ như trồng dây khoai lang, rất nhanh có tiền tỷ.
Ấy vậy mà giờ đây, dù đã bước qua cái tuổi 60 nhưng bà vẫn cặm cụi đi bán từng bó rau lang tự trồng trong vườn mưu sinh qua ngày.
Bà kể, sau khi tiêu chết hết, gia đình đầu tư 60 triệu đồng để mua giống bí bỏ về rải lên rẫy. Ai dè đến kỳ, họ chỉ thu hoạch được chưa đầy 20 triệu đồng, lỗ chổng gọng.
“Giờ ở thủ phủ hồ tiêu này chả làm ăn được gì, những người còn sức khỏe đã bỏ đi hết trơn rồi chú ơi”, bà Vui than.
Tìm hiểu từ một cán bộ ở đây được biết, sau khi tiêu chết sạch, người dân đã đồng loạt chuyển đổi cơ cấu cây trồng bằng cách trồng bơ, mít, sầu riêng, la ghim…
“Hiện tại, ai cũng đang làm như vậy, trong khi các tỉnh Đăk Lăk, Đăk Nông cũng đã trồng quá nhiều các loại cây này. Tôi e rằng một thời gian nữa, các nông sản trên sẽ khủng hoảng thừa. Ví dụ thực tiễn nhất ở huyện này là 2 loại quả bí đỏ và ớt, do quá nhiều người trồng mà không có chỗ tiêu thụ nên bỏ thối đầy đồng”, vị cán bộ cho biết.
Tại thôn Hòa Lộc (xã Ia Phang, huyện Chư Pưh), các em Nguyễn Đồng, Huỳnh Truyền (đều học lớp 10A1 trường PTTH Nguyễn Thái Học) quyết định bỏ học để dắt nhau vào TP. HCM kiếm việc làm.Về lý do nghỉ học, Đồng nói do cha mẹ tìm không ra việc ở địa phương, đến trường thì cái bụng lúc nào cũng “réo rắt”, rồi bị nghe nhắc về tiền học phí nên tâm trạng đâu mà học. Hiện tại, các em đang làm việc tại 1 xưởng may tư nhân ở quận Tân Bình, từ 7h cho đến 22h mới được nghỉ. Thu nhập sau khi trừ ăn uống, ngủ nghỉ được hơn 3 triệu đồng/tháng.
Còn theo mẹ Đồng là bà Phan Thị Hoa (SN 1961), bà cũng muốn vào Sài Gòn để kiếm sống nhưng già rồi người ta không thuê, còn ở địa phương thì chẳng có việc chi mần nên đành nhờ con cái nuôi. “Nhìn chúng nó mới có tí tuổi đầu mà phải bỏ học, bôn ba xứ người, lao động nặng nhọc nuôi gia đình, làm cha làm mẹ sao mà không xót xa, càng nghĩ càng hận bản thân”, bà Hoa nức nở. |
Theo Nongnghiep.vn
Nghề nuôi trồng thủy sản trên địa bàn Gia Lai
Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, tổng diện tích mặt nước có khả năng nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh hiện khoảng 14.410 ha, trong đó, diện tích đã nuôi trồng khoảng 1.110 ha. Những năm gần đây, hoạt động tái tạo nguồn lợi thủy sản luôn nhận được sự quan tâm hỗ trợ của Nhà nước. Cụ thể, từ năm 2013 đến nay, Trung tâm Giống thủy sản tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn thả hơn 780 ngàn con cá giống các loại ra 21 hồ chứa và hồ tự nhiên tại nhiều địa phương trong tỉnh. Đặc biệt, năm 2018, Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và PTNT) phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và PTNT thả 76 ngàn con cá giống xuống hồ thủy điện An Khê-Ka Nak. Nhờ nguồn lợi thủy sản được tái tạo, người dân sinh sống gần các hồ có nguồn thu nhập ổn định thông qua hoạt động đánh bắt cá phục vụ bữa ăn hàng ngày và bán ra thị trường.
Thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản. Ảnh: N.D
Ông Phạm Minh Châu-Chủ tịch UBND xã Ia Mơ Nông (huyện Chư Pah) cho biết: Năm 2017, Trung tâm Giống thủy sản tỉnh đã thả hơn 35 ngàn con cá giống vào hồ tự nhiên làng Al của xã. Hồ này rộng khoảng 60 ha. Hơn 2 năm qua, bà con trong làng tự chia thành 4 tổ để tổ chức bảo vệ và đánh bắt cá xoay vòng. Ngoài việc tạo ra nguồn thực phẩm tại chỗ, dân làng còn đánh bắt cá để bán. Trong vụ thu hoạch đầu tiên, bà con bán được 120 triệu đồng. Số tiền này được dùng vào những việc chung của làng và trích 15 triệu đồng mua cá giống thả lại vào hồ. Năm 2018, bà con cũng thu hoạch cá bán được 70 triệu đồng. Hoạt động này đã thu hút được nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số tham gia, giúp bà con cải thiện cuộc sống.
Cùng với thả cá ra ao, hồ tự nhiên, những năm gần đây, một số địa phương trong tỉnh đã xây dựng mô hình nuôi cá lồng trong các hồ chứa. Mô hình này đã phát huy hiệu quả kinh tế, thúc đẩy nghề nuôi trồng thủy sản phát triển. Đến nay, toàn tỉnh có 90 lồng cá nuôi trong các hồ thủy lợi và thủy điện theo hình thức thâm canh và bán thâm canh, tập trung chủ yếu tại các huyện: Kbang, Krông Pa, Chư Pah và thị xã An Khê. Cá được nuôi là các loài có giá trị kinh tế như: diêu hồng, lăng nha, thác lác, rô phi đơn tính…
Ông Phạm Mẫn (tổ 4, thị trấn Ia Kha, huyện Ia Grai) cho biết: Năm 2017, gia đình ông đã đầu tư làm 12 lồng nuôi thử nghiệm cá diêu hồng cùng một số loài cá khác tại hồ thủy lợi Ia Năng. Qua 2 năm, cá sinh trưởng, phát triển ổn định. Cũng theo ông Mẫn, vào tháng 3 hàng năm, ông bắt đầu mua cá giống về nuôi. Sau một thời gian, ông phân loại cá đưa sang các lồng khác tiếp tục nuôi. Mỗi ngày cá ăn 2 bữa nên phát triển đồng đều, thịt chắc, ngon. Khoảng tháng 11, ông bắt đầu xuất bán cá kéo dài cho đến Tết Nguyên đán. Sản lượng cá thu về trong 2 năm qua đủ chi phí đầu tư ban đầu. Riêng từ tháng 2-1019 đến nay, ông đã xuất bán được khoảng 4 tấn cá diêu hồng với giá 35.000-40.000 đồng/kg, trừ tiền đầu tư con giống và thức ăn còn lãi khoảng 70 triệu đồng.
Ông Phạm Hữu Phước-Giám đốc Trung tâm Giống thủy sản tỉnh-cho biết: “Những năm gần đây, cùng với việc đầu tư tái tạo nguồn lợi thủy sản tại các hồ chứa thủy lợi và thủy điện, nghề nuôi cá nước ngọt trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến rõ rệt. Người dân mạnh dạn đầu tư và lựa chọn những giống cá mới có năng suất, chất lượng về nuôi phục vụ thị trường trong và ngoài tỉnh. Nhờ đó, giá trị kinh tế của ngành thủy sản ngày một nâng cao”. Dù vậy, theo ông Phước, nghề nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn như một số người dân còn sử dụng chất nổ, xung điện đánh bắt cá theo kiểu tận diệt gây không ít khó khăn trong việc quản lý, đánh bắt thủy sản tại các ao, hồ tự nhiên. Vì vậy, trong thời gian tới, bên cạnh kế hoạch tái tạo nguồn lợi thủy sản, Trung tâm sẽ đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu các quy định của pháp luật về quản lý bảo vệ nguồn lợi thủy sản; điều tra đánh giá tổng thể nguồn lợi thủy sản. Đặc biệt, Trung tâm sẽ tiếp tục hỗ trợ người dân làng Dip và Doch 1 (xã Ia Dreng, huyện Chư Pah) nuôi cá lồng trong lòng hồ thủy điện. Những hoạt động này nhằm thúc đẩy nghề nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh phát triển hơn nữa trong những năm tới.
Theo Baogialai.com.vn
XEM THÊM : Gia Lai: 9 cán bộ biến đất rừng thành đất cá nhân.